Các
nhà khoa học Nhật Bản vừa chế tạo thành công hợp kim mới tương tự kim
loại hiếm palladium - kim loại hiếm nhân tạo đầu tiên trên thế giới.Hợp kim mới do nhóm nghiên cứu của giáo sư
Hiroshi Kitagawa của trường Đại học Kyoto sản xuất bằng công nghệ nano, và có các đặc tính tương tự như các đặc tính của
palladium - một kim loại hiếm nằm giữa rhodium và bạc trên bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.
Sau khi được làm tan chảy ở nhiệt độ
cao, các phân tử rhodium và bạc thường không trộn lẫn nhau và duy trì
sự tách biệt giống như nước và dầu mỏ. Để trộn lẫn các nguyên tố này,
giáo sư Kitagaoa đã tập trung vào công nghệ sản xuất các phần tử kim
loại siêu nhỏ.
Nhóm nghiên cứu đã tạo ra một dung dịch
chứa một số lượng bằng nhau rhodium và bạc, chuyển dung dịch này thành
dạng sương mù và kiên trì trộn từng lượng nhỏ dung dịch này với cồn đã
được hâm nóng để tạo ra các phần tử của hợp kim mới. Mỗi phần tử này có
đường kính 10 nanomét và nguyên tử là sự hòa trộn hai kim loại trên với
khối lượng bằng nhau.
Các nhà nghiên cứu cho biết hợp kim mới có cùng đặc tính với
palladium, được sử dụng làm chất xúc tác nhằm làm sạch khí thải và hấp thụ khối lượng lớn khí hiđrô.
Rhodium,
palladium và
bạc có tương ứng 45, 46 và 47 electron. Số lượng electron này quyết
định các đặc tính hóa học của các kim loại này. Theo giáo sư Kitagaoa,
các quỹ đạo của các electron trong nguyên tử rhodium và bạc có thể trộn
lẫn và tạo ra các quỹ đạo tương tự quỹ đạo của các electron trong
nguyên tử
palladium.
Mặc dù hợp kim mới khó có thể sản xuất
ở cấp độ thương mại, nhưng giáo sư Kitagaoa dự định sẽ sử dụng phương
pháp này để phát triển các hợp kim mới có thể sử dụng để thay thế các
kim loại hiếm.
Theo nhật báo Yomiuri, việc chế tạo
thành công kim loại hiếm nhân tạo là một bước đột phá mới, có thể giúp
giảm sự phụ thuộc của Nhật Bản vào nguồn kim loại hiếm nhập khẩu từ các
nước khác trong tương lai. Ngoài hợp kim trên, nhóm nghiên cứu này cũng
chế tạo thành công các hợp kim thay thế các loại kim loại hiếm khác.
Kim loại hiếm chỉ tồn tại với số lượng
rất nhỏ trên Trái Đất và rất khó khai thác hoặc chiết xuất về mặt kinh
tế. Do chỉ cần sử dụng một số lượng nhỏ kim loại hiếm này cũng có thể
làm thay đổi và cải thiện các đặc tính của các loại nguyên liệu khác,
nên kim loại hiếm được coi là "
vitamin" của các ngành công nghiệp. Chẳng hạn,
palladium rất cần thiết cho việc sản xuất các linh kiện điện tử, trong khi lithium được sử dụng để sản xuất pin.